Vijftig jaar geleden bedacht Sam Panopoulos iets dat de pizzawereld voorgoed heeft veranderd: hij trok een blik ananas open en deed het op een pizza.
Donderdag overleed de creatieve pizzabakker op 82-jarige leeftijd, meldde CBC Radio.
Om het leven van Panopoulos te eren, blikt Business Insider terug op de geschiedenis van een pizza die de hele wereld over is gegaan – pizza Hawaï.
Panopoulos is van oorsprong een Griek, aldus Atlas Obscura. In 1954 besluit hij om te emigreren naar Canada. Op die reis neemt hij voor het eerst een hap van een pizza, in de geboorteplaats van het legendarische gerecht: het Italiaanse Napels.
In Canada opent Panopoulos een restaurant in Chatham, een Canadese stad vlak over grens bij Detroit. Hij noemt zijn eethuis The Satellite. Pizza is er niet te vinden op het menu, omdat het dan nog tamelijk onbekend is in Canada – hoewel het in Detroit al wel een hit is.
The Satellite serveert de standaard dingen die je in een Noord-Amerikaanse diner tegenkomt: eieren, pannenkoeken en hamburgers. Maar Panopoulos slaat al snel aan het experimenteren en voegt exotischere opties toe aan het menu zoals Chinees eten en pizza.
Volgens Atlas Obscura is de opkomst van de tikicultuur een bron van inspiratie voor Panopoulos, net als het Chinese eten dat op steeds meer plekken werd geserveerd. Panopoulis wil zoet en hartig verenigen – een missie die er uiteindelijk toe leidde dat hij een blik ananas op een pizza dumpt.
Pizza Hawaï gaat de wereld over
“In het begin vond niemand het lekker”, zei Panopoulos tegen CBC Radio in februari. “Maar het duurde niet lang of iedereen was er verzot op. In die dagen mixte niemand zoete en zure smaken. Het eten was allemaal simpel en flauw.”
Vlak daarna doet Panopoulos nog een briljante zet: hij voegt ham toe aan de ananaspizza.
Vanaf het begin noemt Panopoulis zijn creatie de ‘pizza Hawaï’, hoewel hij dat niet als handelsmerk laat registreren.
De pizza met ham en ananas is een doorslaand succes. Niet alleen Canada en de VS vallen voor de combinatie, pizzeria’s over de hele wereld hebben de pizza Hawaï tegenwoordig op het menu staan (al zijn er ook geluiden dat andere pizzeria’s onafhankelijk van Panopoulos op het idee zijn gekomen om ananas op een pizza te doen). In Australië is het zelfs de populairste optie.
En toch… Ondanks dat de pizza Hawaï aan populariteit heeft gewonnen is er een grote groep mensen die vindt dat ananas niet op een pizza hoort. In een pizzaranglijst van de website Thrillist eindigde de pizza Hawaï op de laatste plaats en online wemelt het van de memes over hoe walgelijk ananas op pizza is.
@lexboon Mensen die graag ananas op hun pizza doen, zijn onbetrouwbaar. Einde bericht. http://t.co/eyiEfjckdx pic.twitter.com/yLzBXeHLH2
— Maarten van Ast (@Maartenvanast) 23 februari 2015
Pizza + ananas? In de leukste #TVDD van dinsdag gaat een bijdehante verslaggever van @EditieNL de straat op-> https://t.co/XnIxozFkVo #DWDD pic.twitter.com/FW4XIqYKFq
— DeWereldDraaitDoor (@dwdd) 1 maart 2017
Maar er is geen grotere hater van de pizza Hawaï dan de president van IJsland, Guðni Thorlacius Jóhannesson. In februari grapte hij dat ananas op een pizza verboden zou moeten worden. Er volgde een golf van internationale steunbetuigingen en protest. Jóhannesson verduidelijkte zijn opmerkingen op Facebook:
“Ik hou van ananas, alleen niet op pizza”, schreef hij. “Ik heb niet zoveel macht dat ik wetten kan maken om mensen te verbieden ananas op pizza te doen. Ik ben blij dat ik niet zo machtig ben. Bij een pizza geef ik de voorkeur aan vis.”
Al snel bereikten de uitlatingen van de IJslandse premier het adres van Panopoulos, die laconiek reageerde. “Die vent is gek”, zei hij tegen de BBC. “Er groeit niet veel ananas op dat eiland. Hij heeft veel vis. Daarom doet hij dat op een pizza.”
Nu Panopoulos is overleden is het niet het moment om de tegenstanders van ananas op een pizza aan het woord te laten. Nee, dit is een kans om de pizza Hawaï te vieren – hoe een idee van een Griekse Canadees die geïnspireerd raakte door de Chinese, Italiaans en Polynesische keuken de hele wereld overging.